De Morgen 01/07/2000

"Ik kan stoofvlees maken. Heel goed zelfs"

De Turkse Vlaams Blokster Belkis Sögütlü over haar Vlaming zijn

Assimileren of d'ruit, zegt ze. Jaazr eigen familie incluis. Zijzelf niet, want ze kan goed stoofvlees klaarmlaken. De Turkse Belkis Sögütlü werd drie maanden geleden lid van het Vlaams Blok, een partij die volgens haar de beste oplossing heeft voor de allochtonen in het land. Turks voelt zij zich al lang niet meer. Neen, Vlaams is ze, en met overtuiging. Al is haar niet altijd even duidelijk wat dat begrip inhoudt.

Aalst
Eigen berichtgeving
Ayfer Erkül

 

Nog geen week geleden kloeg het V1aams Blok, tijdens zijn verkiezingscongres in Antwerpen, over de talrijke Fatima's en Youssefs die de lijsten van de Vlaamse partijen ontsierden. Ondertussen heeft de partij zelf een Fatima in haar midden, Belkis Sögütlü (31), van Turkse afkomst en sinds drie maanden lid, wordt het liefst ingezet tijdens debatten over de 'migrantenproblematiek'. Zoals vorige week vrijdag, in het Vlaams Parlement, bij de debatavond over participatie en democratie van allochtonen, waar haar haarscherpe analyse van het migrantenvraagstuk bestond uit'aanpassen of opkrassen'.

Twee dagen na het debat verslikt ze zich in haar ochtendkoffie wanneer ze de Turkse kranten onder ogen krijgt. ""Dat ze haar naam dan maar verandert in Dewinter, en onze naam niet meer ten schande maakt", stelde een verontwaardigd familielid in het populaire dagblad Sabah. Dat had haar met de nog minder fraaie naam 'mevrouw Hitler' bedacht en haar 'volksverraad' breed uitgesmeerd.

Nieuwsgierig naar watvoor mens er achter die 'mevrouw Hitler' zit, bellen we die namiddag aan bij het onopvallende bakstenen-gevel-met-voortuintje in Aalst. Belkis Sögütlü opent het luikje van de voordeur en kijkt verschrikt. "Hebben ze u niet afgebeld?". We schudden verbaasd van nee. Zenuwachtig loopt ze heen en weer. "Ik heb doodsbedreigingen gehad", fluistert ze. Veelbetekendende blik. "Uit islamitische hoek." Vanwaar toch al die woede toch om haar keuze, ze begrijpt het niet. En nu weer een journalist.

Na een kwartier twijfelen, zuchten, draaien en keren, grijpt ze de telefoon en belt Karim Van Overmeire, Vlaams Blok-Aalst. Die komt stante pede over en zal er tijdens het hele interview bijzitten als haar persoonlijke bodyguard: grijs pak,

donkere bril, armen gekruist. In enkele seconden geeft hij het nieuwbakken Vlaams Blok-lid een turbomediatraining: "Antwoord enkel als jij wilt en anders

zeg je maar dat je geen antwoord wilt geven op die vraag. Want gezegd is gezegd. Zo is de pers." Ze twijfelt nog: ."Ik kan erop rekenen dat u het verhaal zult opschrijven, zoals ik het u vertel?" We beloven het haar.

Wat is assimileren volgens u ?

Knikt zelfzeker: "In ieder geval zeker moeten ze Nederlands praten. Dus thuis ook. De kinderen Nederlands opvoeden als moedertaal. Dit land beschouwen als vaderland, zoals ik nu doe..." Overtuigd, bijna vurig. "Ik ben Vlaams. Honderd procent Vlaams." Stilte. Blik op Van Overmeire, op wiens lippen een monkellachje verschijnt. "Ah ja, ik ben Vlaamse. Ik woon in Vlaanderen, mijn zoon voed ik op als een Vlaming, zijn vader is een Vlaming, dus…"

Wat is een Vlaming?

Lichtjes verbaasd: "Vlaming? Dus wij spreken Nederlands, éuh, ja, wat is een Vlaming..." Denkt na.

Iemand die in Nederland woont, spreekt ook Nederlands, maar is daarom nog

geen Vlaming.

Onzeker lachje. schaapachtige blik. De bodyguard kucht. Net op tijd herinnert ze zich zijn wijze woorden. Triomfantelijk: "Ik geef daar geen antwoord op."

Hoe wordt iemand van Turkse afkomst Vlaming, aangezien de nationaliteit niet op

papier bestaat ?

Weer het lachje: "Ik geef geen antwoord."

(Later in het gesprek) Kun je Vlaming worden, zonder de hele voorgeschiedenis van dat volk mee te hebben ?

Heel trots, haast koket: "Ik ga bewijzen hoezeer ik een Vlaming ben. Stel dat in het Midden-Oosten oorlog is tussen België, Turkije of Marokko. Dan hoef ik niet te twijfelen, ik kies dan voor België."

Het V1aams Blok in Aalst moet raar opgekeken hebben toen zich drie maanden geleden een Turkse kwam aanmelden als lid.

"Ze wisten eerst niet wat ik daar kwam doen," glimlacht Belkis Sögütlü. Dan, nog steeds onder de indruk: "Ze waren enorm vriendelijk tegen mij. Zo van: 'Kunnen wij u helpen mevrouw ?'. Ik heb hun gewoon gezegd dat ik lid wilde worden."

Waarom wilde u lid worden van extreem-rechtse, racistische partij ?

"Ik vind dat ze gelijk hebben, wat migranten betreft. Ze hebben honderd procent gelijk, ik sta achter die punten, zeker en vast. Ze respecteren hier de wetten niet, de normen niet, de cultuur niet, niets. Aanpassen of vertrekken, dat vind ik. Soms, als ik in Gent of zo kom, denk ik allez, is het hier Gent of is het hier een wijk in Turkije?"

U onderschrijft dus het hele partijprogramma van het Vlaams Blok?

Niet-begrijpende blik.

Als lid van het Vlaams Blok onderschrijft u dus het hele partijprogramma?

Belkis Sögütlü zit paf. Partijprogramma? Daar is redder in nood Van Overmeire. "Dat zal wel, als je lid wordt van de VLD, dan ga je toch ook niet hun congresbesluiten van de laatste tien jaar lezen?" Aan haar kant blijft het

stil.

Een van hun standpunten is het belasten van werknemers die allochtonen in

dienst nemen. Wat vindt u daarvan?

Overdonderde blik, onzekere lachscheut, geen antwoord. Weer Van Overmeire: "Het principe van werk voor eigen volk eerst, hé." Zij aarzelt nog steeds, we stellen de vraag dus nog maar eens.

Een van de standpunten van het Vlaams Blok is dat als werkgevers allochtonen aannemen…

"Da's Turken of Marokkanen wilt u zeggen?"

Inderdaad... dat ze een belasting op die aanwerving zouden moeten betalen.

"Eigen volk eerst, ja ja. Eigen volk, dat noem ik de Vlamingen, hé."

En uw familie dan? Moet zij ook het land uit als ze niet geassimileerd is ?

"Ik kan niet zeggen, die wel, die niet. Dat geldt voor iedereen."

Is dat niet een beetje hard?

Grote ogen, verbaasd. "Hard ? Wat er hier allemaal gebeurt, is dat niet hard ?" Tragische toon: "Wat mijn ouders gedaan hebben met mij. is dat niet hard ?"

Haar levensverhaal, zoals ze het zelf vertelt, is inderdaad geen sprookje. Op haar zesde van Turkije naar België gehaald, op haar vijftiende uitgehuwelijkt tijdens een vakantie en vijf jaar lang mishandeld en opgesloten door haar man. Op haar twintigste vlucht ze weg, samen met haar zoontje. Een jaar later heeft de vader het zoontje en zij een Vlaamse vriend. Haar eerste grote liefde, zegt ze, waaruit een tweede zoontje volgt. Vier jaar later trouwt ze met een Tunesiër, die haar enkele maanden later alweer adieu zegt. De verblijfspapieren waren voldoende voor hem.

Belkis Sögütlü heeft sinds vorig jaar de Belgische nationaliteit. Dat duurde maar tien maanden. Formuliertje invullen, dat was alles. Tot haar teleurstelling. Liever had ze maandenlang iedere dag bloemkool met witte saus

klaargemaakt. of friet-biefstuk. Popelend om te bewijzen dat ze geassimileerd

in de Belgische samenleving en zo het staatsburgerschap waardig.

Vindt u dat de naturalisatiewetgeving strenger moet worden?

Van Overmeire komt weer tussen: "'t Is te gemakkelijk." Zij: "'t Is heel gemakkelijk. Ik heb gewoon een vragenlijst gekregen die ik moest invullen. Ik had iets heel anders verwacht, tests bijvoorbeeld: zoals goed stoofvlees

klaarmaken." Ze gooit haar hoofd naar achter en kirt. "En ik kan dat heel goed, he."

Wat zou er dán deel moeten uitmaken van de tests?

"Wel, zoals ik zeg: goed Belgisch koken. Stoofvlees of zo."

 

"Het was mijn keuze"

Belkis Sögütlü woont nu in de buurt van Aalst, samen met haar zoontje. Ze is nog steed getrouwd met de Tunesiër, van wie ieder spoor ontbreekt. De scheiding werd een maand geleden ingezet. Twee maanden nadat ze het Vlaams Blok vervoegde. Het was niet haar tragische verleden dat haar heeft aangezet lid te worden, zegt ze. "Neen, het was mijn keuze. Met deze partij wil ik mijn stem laten horen." Politieke ambities heeft ze vooralsnog niet. "Mijn Nederlands, he. Je hoort nog wel een bietje."

ands, he. Je hoort nog wel een bietje."